درباره دوربین مداربسته چه می‌دانید؟

‌ ‌واژه “دوربین مداربسته” برگردان فارسی کلمه انگلیسی closet circuit television یا به اختصار cctv می باشد. معنی لغوی آن جعبه جادویی مدار بسته است و به دوربین هایی گفته می شود که در جای خود ثابت اند. دوربین مداربسته به کلیه دوربین هایی اطلاق می گردد که در محل خود ثابت بوده و تصاویر را به یک یا چند محل ارسال می کنند. از آنجا که اغلب این دوربین ها در حفاظت، نظارت و سیستم های مانیتورینگ امنیت بکار می رود این واژه بیشتر به همین حیطه بر می گردد اما معنی فنی آن حتی دوربین های ویدیو تلفن و کنفرانس را نیز دربر می گیرد.

کاربردهای دوربین مداربسته

کاربرد اصلی و عمده دوربین های مداربسته در سیستم های حفاظتی است اما کاربرد های آن به سیستم های حفاظتی محدود نبوده و از آن فراتر میرود کاربردهایی از قبیل کاربردهای پلیسی ، نظامی، فضایی ،صنعتی ، کنترل ترافیک ، ارتباطات ویدیویی، و تصویر برداری نامحسوس.
برخی از مکان هایی که نیاز به نصب و راه اندازی دوربین های مدار بسته دارند:

- دوربین مداربسته به منظور نظارت ترافیکی
- دوربین مداربسته در صنعت
- دوربین مداربسته به منظور نظارت بر پارکینگ خودرو، انبار و…
- دوربین مداربسته در مناطق تاریخی
- دوربین مداربسته در بیمارستان ها و مراکز درمانی
- دوربین مداربسته داخل خودرو
- دوربین مداربسته به منظور نظارت بر کارمندان
- دوربین مداربسته در مدارس
- دوربین مداربسته در مکان های ورزشی و تفریحی

آشنایی با انواع دوربین مداربسته به ما کمک می کند تا بهتر بتوانیم دوربین متناسب با نیاز خود را انتخاب کنیم. در این مقاله سعی داریم انواع دوربین های مداربسته ویژگی و کاربرد آنها را بدون در نظر گرفتن برند بررسی کنیم. با مطالعه این مقاله شما با انواع مختلفی از دوربین های مداربسته موجود در بازار با کاربری های گوناگون آشنا خواهید شد. برای مقایسه راحت تر و انتخاب بهتر، انواع دوربین مداربسته را براساس چند فاکتور به 4 گروه اصلی تقسیم بندی می کنیم:

- - تکنولوژی دوربین مداربسته (شبکه یا آنالوگ)
  - بدنه دوربین مداربسته
  - رزولوشن و کیفیت تصویر دوربین
  - لنز دوربین مداربسته

انواع دوربین مداربسته براساس تکنولوژی آن

دوربین های مداربسته با توجه به چگونگی ارسال اطلاعات تصاویر به دستگاه ضبط کننده به دو گروه تقسیم بندی می شوند:

- - دوربین مداربسته آنالوگ: در این نوع دوربین ها اطلاعات به صورت سیگنال های آنالوگ ارسال می شود.
  - دوربین مداربسته تحت شبکه: این نوع دوربین ها اطلاعات را به صورت دیجیتال و تحت پروتکل های شبکه ارسال می کند.

دوربین مداربسته آنالوگ

در این نوع دوربین ها تفاوت در ارسال اطلاعات موجب تفاوت در بستر انتقال اطلاعات نیز شده است. دستگاه ضبط کننده در سیستم مداربسته آنالوگ DVR است و برای اتصال دوربین به دستگاه از کابل کواکسیال استفاده می کنند. سادگی نصب و قیمت پایین، دو عاملیست که دوربین های آنالوگ را در جایگاه خوبی قرار داده بود. با این حال کیفیت پایین و محدودیت قابلیت ها از تعداد مشتریان این نوع دوربین کاسته است. ورود دوربین های آنالوگ HD توانست این خلا به وجود آمده را جبران کند و توجه مشتریان را مجددا به خود جلب کند. در واقع دوربین آنالوگ HD نسل جدید دوربین مداربسته آنالوگ است که با تغییرات ایجاد شده در مدل هایی قادر به ارائه تصاویری با کیفیت بسیار بالا شده اند. انواع تکنولوژیHD در دوربین از برندهای مختلف وجود دارند(AHD ،HDTVI ،HDCVI و HDSDI).

دوربین مداربسته تحت شبکه

در دوربین های IP یا همان تحت شبکه دستگاه ذخیره کننده اطلاعات و تصاویر NVR است . از کابل شبکه برای اتصال دستگاه به دوربین استفاده می شود. کیفیت بالای تصویر، قابلیت های هوشمند و پردازش تصویر این نوع دوربین ها جایگاه خوبی را برای سیستم های مداربسته تحت شبکه ایجاد کرده است. با این وجود قیمت بالا و کاربرد در موارد خاص و حرفه ای بخشی از مشتریان، خریداران واقعی این گروه از دوربین ها هستند.

انواع دوربین مداربسته براساس بدنه دوربین

دوربین مداربسته دام Dome

علت نام گذاری دوربین های مداربسته دام شکل ظاهری آنهاست در زبان انگلیسی Dome به معنی گنبد است. این نوع دوربین بیشتر برای نصب در محیط های داخلی پیشنهاد می شود. به دلیل ساختار دوربین دام، آن را زیر سقف نصب می کنند. از کاربرد این دوربین را می توان نصب در منازل، اداره ها، فروشگاه ها، داخل قطار مترو و… نام برد. جنس بدنه دوربین دام اغلب پلاستیک و در مواردی نیز از فلز ساخته شده است.

دوربین مداربسته بولت Bullet

دوربین های بولت که ظاهری عموماً استوانه ای یا مکعب مستطیل دارند و بیشتر برای نصب در محیط های بیرونی توصیه می شوند. دوربین بولت قابل نصب روی دیوار و زیر سقف است. به علت نصب در محیط های بیرونی و قرار گرفتن در معرض گردوغبار و باران دارای مقاومت بدنه بیشتری است. جنس بدنه دوربین بالت (بولت) اغلب از فلز است. براساس انواع مختلفی که در دوربین بولت وجود دارد میزان مقاومت آنها در برابر رطوبت و گردوغبار متفاوت خواهد بود. وجود پایه در این نوع دوربین نقطه ضعفی در مقابل دزدیده شدن آن است که برای پیشگیری بهتر است در ارتفاع و دور از دسترس نصب شود.

دوربین مداربسته باکس یا صنعتی Box

دوربین های مداربسته باکس یا دوربین صنعتی دوربین هایی هستند معمولا به شکل مکعب مستطیل. کاربرد آنها همان طور که از نامش پیداست بیشتر در موارد صنعتی است. لنز این دوربین های به طور جداگانه به آن متصل می شود.

دوربین مداربسته اسپیددام، گردان PTZ

دوربین های مداربسته گردان، اسپیددام یا PTZ همگی این نام ها به یک نوع از دوربین مداربسته گفته می شود که قابلیت چرخش دارد. به علت گردان بودن، برای فضاهای وسیع و بزرگ نصب این نوع دوربین توصیه می شود. کنترل گردش دوربین از راه دور توسط اپراتور امکان پذیر است. در برخی از مدل ها این کنترل حرکت دوربین، زوم و فوکوس قابل برنامه ریزی است تا بدون حضور یا دخالت اپراتور نیز بتواند کار خود را انجام دهد.

دوربین مداربسته چشم ماهی fisheye

دوربین مداربسته چشم ماهی از گروه دوربین های مداربسته 360 درجه است. به علت زاویه دید گسترده ای که دارند امکان نظارت و مشاهده تصاویر را در تمامی جهات میسر خواهند کرد. البته ارتفاع نصب در این دوربین ها از اهمیت بیشتری برخوردار است.

دوربین مداربسته مینیاتوری (مخفی)

دوربین مداربسته مینیاتوری یا مخفی، دسته ای از دوربین هایی هستند که به خاطر اندازه کوچکشان امکان مخفی کردن آنها وجود دارد. به این دوربین ها دوربین مداربسته پین هول (Pinhole) نیز گفته می شود.

انواع دوربین مداربسته بر مبنای کیفیت تصویر

میزان شفافیت تصویر و نمایش جزئیات موضوعیست که به کیفیت دوربین مداربسته بستگی دارد. البته تنها عامل موثر بر کیفیت تصویر دوربین نیست اما اولین عامل است. معیار کیفیت تصویر مگاپیکسل است. هر چه کیفیت تصویر بالاتر باشد در واقع تعداد پیکسل های تشکیل دهنده تصویر بالاتر است که همان رزولوشن تصویر را شکل می دهند. کیفیت تصویر های موجود در بازار:
1 مگاپیکسل = (1280*720) HD
2 مگاپیکسل = (1920*1080) Full HD
3 مگاپیکسل = 2048*1536
4 مگاپیکسل = 2560*1440
5 مگاپیکسل = 2536*1920
8 مگاپیکسل = 3840*2160 (4K)

انواع دوربین مداربسته با توجه به نوع لنز

دوربین های مداربسته را براساس نوع لنز نیز می توان تقسیم بندی کرد.
لنز ثابت یا fix : این لنز ها دارای فاصله کانونی ثابتی هستند. در نتیجه زاویه دید دوربین با لنز ثابت بعد از نصب قابل تغییر نیست. دوربین مداربسته با لنز ثابت قیمت پایین تری دارد بنابراین برای نصب در مکان هایی با حساسیت کمتر مناسب هستند.
لنز متغیر یا varifocal : در این لنز ها علاوه بر امکان تنظیم فوکوس، امکان تغییر در فاصله کانونی نیز وجود دارد. در نتیجه می توان زاویه دید دوربین را حتی بعد از نصب تغییر داد. البته تغییر در زاویه دید این دوربین ها به صورت دستی انجام می گیرد.
لنز متغیر موتورایز یا varifocal motorized : ساختار لنزهای متغیر خودکار یا موتوردار بسیار شبیه لنزهای متغیر است با این تفاوت که تغییر فاصله کانونی دیگر دستی انجام نمی شود. تنظیم و تغییر فاصله کانونی از طریق موتور انجام می شود و بیشتر این لنز ها امکان فوکوس خودکار نیز دارند. با وجود چنین امکاناتی طبیعتاً دوربین مداربسته با لنز متغیر خودکار از سایر لنزها گران تر باشند.